Hoogsensitiviteit

Hoogsensitieve personen zijn mensen die 'meer en dieper waarnemen met al hun zintuigen'. Dit heeft vele voordelen maar wordt nog niet altijd zo ervaren. Hun zenuwstelsel neemt alle informatie extra (goed) waar. Hierdoor worden indrukken intenser waargenomen. Deze indrukken worden ook wel 'prikkels' genoemd.

Prikkels
Onder prikkels verstaan we alle ‘informatie’ die ons zenuwstelsel te verwerken krijgt.
Een voorbeeld van een externe prikkel is (werk)druk. Bij interne prikkels
spreken we bijvoorbeeld over het hebben van een vol hoofd, pijn of irritatie. Dit zijn maar 2 voorbeelden van de vele prikkels die een hoogsensitief persoon als intens kan ervaren.

Of prikkels nu meer op de achtergrond blijven ofdat ze duidelijk zichtbaar zijn. Beide kunnen zorgen voor energie verlies en het steeds opnieuw 'aanjagen' van het zenuwstelsel. Dit kan er op zijn beurt voor zorgen dat er een overbelasting (overprikkeling) ontstaat.

Te veel prikkels (overprikkeling)
Wanneer het zenuwstelsel van een sensitief persoon te veel indrukken/prikkels heeft moeten verwerken zul je merken dat er een 'overprikkeling' ontstaat.
Vaak uit dat zich in (een van de) 3 overlevingsreacties:

- Vechten (met woorden en/of fysiek)
- Vluchten (letterlijk of figuurlijk)
- Verstillen

Waardoor iemand als het ware 'implodeert of explodeert'. Weet dat dit zowel voor de persoon in overprikkeling als de personen er omheen onaangenaam kan zijn.
Bij een te veel aan prikkels op langer termijn kan er een chronische overprikkeling en/of burn-out ontstaan.

Ontprikkelen
Het is belangrijk om te weten dat de reactie (vechten/vluchten/verstillen) bij een overprikkeling veroorzaakt wordt door een overbelast zenuwstelsel. Door een 'te veel' aan prikkels heeft het zenuwstelsel tijd nodig om tot rust te komen. Het ontprikkelen (het tot rust brengen van het zenuwstelsel) neemt minimaal 20 minuten.
Nieuwe prikkels zullen er steeds voor zorgen dat het langer zal duren om te ontprikkelen. Boos worden heeft geen zin. Zorg er voor dat het zenuwstelsel eerst tot rust komt om vervolgens er (bijvoorbeeld) over te praten.

Te weinig prikkels (onderprikkeling)
Het kan ook zijn (zeker bij de extraverte high sensation seeker) dat er te weinig  
prikkels in de dagdagelijkse routine zitten. Hierin is het juist belangrijk om er waakzaam voor te zijn dat er voldoende uitdaging is.
Bij te weinig prikkels en
uitdagingen is het van belang om goed naar de signalen te kijken.

- irritatie
- vermoeidheid
- slecht slapen
- introversie
- lusteloosheid
- ......

Prikkels kunnen zeker ook als aangenaam ervaren worden. Een uitdagende taak in tegenstelling tot routinematig handelen kan al veel verschil maken. Bij een te weinig aan prikkels ligt een bore-out op de loer. Hoewel de kenmerken (lusteloos, futloos, slaapproblemen etc) lijken op die van een burn-out is de aanpak bij een bore-out volledig anders.

Introvert of extravert?
Binnen de groep hsp kun je grofweg een verdeling maken tussen introvert en extravert gevoelige personen.

Hoogsensitief in verschillende vormen....
Naast introvert en extravert sensitieve personen kunnen we ook 4 vormen van hoogsensitiviteit onderscheiden.

De 4 vormen van hoogsensitiviteit:
- emotioneel

- fysiek
- mentaal
- intuïtief

 Emotioneel: 
- Aanvoelen van stemmingen en emoties
- Moeite hebben met veranderingen
- De kwetsbaarheid van anderen zien en begrijpen
- Gevoelens van anderen begrijpen en deze overnemen
- Moeite hebben met ruzies en conflicten

 Fysiek/lichamelijk:
- Graag observeren, liever niet (lichamelijk) actief deelnemen
- Geluiden (snel) “hard” noemen of licht “fel” vinden
- Last hebben van naden, stiksels, wol en etiketten
- Subtiele geur- en smaakverschillen onderscheiden

Mentaal:
- Een goed (lange termijn) geheugen
- Moeite hebben met (zelf) structureren
- Snel een vol hoofd hebben
- Groot verantwoordelijkheids- en rechtvaardigheidgevoel

Intuïtief:
- Behoefte hebben aan eerlijkheid en de waarheid
- Eigen wijsheid, heel gericht de eigen weg gaan
- Diep nadenken over levensvragen
- Sterke binding hebben met de natuur
- Een sterke intuitie

Vaak hebben we als hoogsensitief persoon alle vormen in ons, echter zijn er één tot twee vormen die duidelijk(er) aanwezig zijn.

Wat een lastige eigenschap
Veel mensen ervaren hoogsensitiviteit als een lastige (karakter)eigenschap (nee het is geen ziekte!). Hoe vroeger je er op de juiste manier mee leert omgaan, hoe beter je je hoogsensitiviteit kunt integreren in je leven. Dit zal er
voor zorgen dat je het gevoelig zijn gaat zien als een aangename eigenschap en jezelf nog beter gaat begrijpen.

Mijn hoogsensitiviteit
Zelf heb ik hoogsensitiviteit lange tijd ervaren als een last. Een energieslurpende, irritante lastpost die soms in de weg stond om aangenaam te kunnen leven. Eenmaal ik mezelf (nog) beter leerde kennen, mijn gevoeligheid (h)erkende en kon zien wat wel en wat niet werkte kwam er meer rust in mijn leven.

En nu?
Ook ik heb nog wel eens een overprikkeling. Maar niet meer dagelijks (zoals >10 jaar geleden). Nu zou ik mijn gevoeligheid niet meer willen missen. Ik zou Sandra Kleipas niet zijn zonder mijn hoogsensitiviteit en alles wat daar bij hoort. Ik geniet daarbij extra van muziek, extra van mooie momenten, extra van het leven en extra van mijn gezin & werk etc.
Aan het einde van mijn leven kan ik zeggen dat ik mijn leven meer en dieper heb waargenomen en dat voelt als LEVEN 2.0. Ik zet deze kennis al heel wat jaren in om hoogsensitieve mensen op een nog betere manier te begeleiden die bij hun gevoeligheid past.


Beter begrijpen

Ben je op zoek naar (nog) meer informatie?
Kijk dan in op de kalender-pagina om te zien wanneer de eerst volgende informatie-sessie bij jou in de buurt is.

Ben je meer op zoek naar persoonlijke begeleiding 
Maak dan rechtstreeks een afspraak voor een gratis kennismakingsgesprek via mijn online agenda.