VTS- Alleen geboren tweelingen - vanishing twin syndrome

Het Vanishing Twin Syndroom oftewel, 
alleengeboren tweelingen of meerlingen...

De wetenschap én de ziel achter de alleengeboren tweeling

1. Wat is het Vanishing Twin Syndroom?

Het Vanishing Twin Syndroom (VTS) verwijst naar een verschijnsel dat we nog niet zo lang in de wetenschap (her)kennen. Het verwijst naar vroegtijdig verlies in de zwangerschap van 1 of meer embrio's terwijl er wel 1 kindje overleeft.  

Sinds ongeveer 1983 worden er met regelmaat echo's gemaakt van zwangerschappen. Door deze moderne echo’s weten we inmiddels dat meerlingen in de vroege weken van de zwangerschap vaker voorkomen dan gedacht: schattingen variëren van 10 tot 30% van alle concepties. Toch zien we dat veel van deze zwangerschappen uiteindelijk als eenlingen worden geboren, omdat één (of meer) embryo vroeg in de zwangerschap ophoudt met zich te ontwikkelen.

Het lichaam van de moeder neemt het afgestorven embryo meestal vanzelf op, of het wordt – bij latere stadia – deels behouden in de placenta. Dit proces is doorgaans niet gevaarlijk voor de moeder of de overlevende foetus, maar de biologische en emotionele gevolgen kunnen groot zijn.

2. Wat zegt de wetenschap?

Wetenschappelijk gezien is het Vanishing Twin Syndroom:

• Biologisch verklaarbaar: het tweede embryo stopt met ontwikkelen door genetische afwijkingen, een slechte doorbloeding van de placenta of andere omgevingsfactoren, ik omschrijf het altijd als 'natuurlijke selectie'.
• Vaak onopgemerkt: veel vrouwen weten niet dat ze aanvankelijk zwanger waren van twee embryo’s. Slechts door vroege echo’s (vanaf week 6) komt dit aan het licht terwijl veel van dit verlies plaats lijkt te vinden voor de 6 weken.
• Fysiologisch onschuldig: meestal blijft er geen fysiek spoor over, hoewel er uitzonderingen zijn (zoals een zogeheten fetus papyraceus, waarbij resten van de tweede foetus worden gevonden bij de geboorte of en ja, ik weet dat het voor de beelddenkers die hier lezen wat intens kan zijn, er resten van het embryo soms nog terug worden gevonden, soms op veel latere leeftijd, in het lichaam van het wel geboren kind).

Toch ontstaat er bij onderzoekers en therapeuten groeiende interesse in de mogelijke psychologische of energetische invloed van een vroeg verloren tweeling op de overlevende baby. Je ziet dit vooral terug in de prenatale psychologie en epigenetica . Steeds meer lijkt er te worden onderzocht hoe vroeg prenataal verlies de ontwikkeling van het zenuwstelsel, hechting en stressregulatie beïnvloedt.

Onder aan deze pagina kun je een lijst met kenmerken vinden die kunnen wijzen op mogelijke VTS. 

3. De ervaring van de alleengeboren tweeling

Veel mensen die zich verdiepen in het onderwerp van de “alleengeboren tweeling” herkennen zich in patronen die moeilijk verklaarbaar en toch steeds terug blijven komen.

Vaak melden zij gevoelens van:

• diepe (existentiële) eenzaamheid, ondanks sociale verbondenheid
• een onbewuste zoektocht naar ‘de ander’.  In relaties, vriendschappen of spiritualiteit 
• schuldgevoel (“ik mocht leven, jij niet”)
• bindingsangst en verlatingsangst tegelijkertijd
• een sterke gevoeligheid en empathie

Hoewel de wetenschap niet altijd heel hard staat te springen als het gaat om die  kenmerken en verbanden die daarin met VTS worden gelegd, zie je vaak dat onder begeleiding van goed geschoolde therapeuten en systemische begeleiders deze thema’s wel zichtbaar worden in familie- en systemische opstellingen.

4. Het systemische perspectief

Systemisch werk.. waarvan het meest bekende werk afkomstig is van de hedendaagse grondlegger Bert Hellinger 1925 -2019, laat met de systemische methodes de mogelijkheid bestaan om naar de mens als deel van een groter geheel te kijken: het familiesysteem, maar ook het prenatale systeem bijvoorbeeld waarin hij of zij zich ontwikkelde.

Systeem opstellingen worden op steeds meer plekken gebruikt. Ook in de bedrijfswereld, het is daarom extra mooi dat deze vraagstukken, waarbij mensen soms jaren rondlopen met klachten en patronen die ze niet helder krijgen, alsnog kunnen worden bekeken met een systemische opstelling.

Wanneer iemand een vroeg verloren tweelingbroer of -zus heeft, maakt dat deel uit van dat grotere veld. Zelfs als niemand dit bewust weet, kan het systeem “weten” dat er ooit een tweede, derde of zelfs vierde was. In opstellingen kan dit zichtbaar worden door bijvoorbeeld:

• een sterke neiging naar ‘iets of iemand missen’, zonder duidelijk object;
• gevoelens van onverklaarbare rouw;
• een diepe hunkering naar heelheid;
• een opsteller of representant die intuïtief “naar de grond” of “naar iemand naast zich” voelt trekken.

Natuurlijk zijn deze voorbeelden niet enkel van toepassing als we werken met een VTS stuk, ook andere thema's kunnen dit patroon laten zien, toch kan het wel heel veel helderheid geven als in een opstelling een VTS stuk naar boven komt op deze manier.

5. Wat kan een systemische opstelling betekenen?

In een opstelling kan de overlevende tweeling de verloren broer of zus symbolisch een plek geven. Dit kan leiden tot:

• erkenning van wat er is gebeurd (“er waren twee, en één mocht blijven”);
• loslaten van onbewuste schuld (“ik hoef niet voor twee te leven”);
• herstel van innerlijke rust en ruimte voor eigen levensenergie.

Soms worden rituelen toegevoegd, zoals het neerleggen van een symbool (steen, doek, bloem) om het verloren deel te eren. Het doel is niet om te ‘genezen’ van verlies, maar om de realiteit te erkennen,  precies wat systemisch werk zo krachtig maakt.

6. Brug tussen wetenschap en systemisch weten

De wetenschap kijkt naar feiten: echo’s, cijfers, biologische processen.

Het systemische veld kijkt naar ervaring, resonantie en betekenis.

Hoewel de twee benaderingen elkaar niet altijd begrijpen, vullen ze elkaar heel mooi aan. De wetenschap helpt ons het fysieke fenomeen te begrijpen, terwijl systemisch werk ons uitnodigt het existentiële effect te voelen en integreren.

Het boek 'het drama in de moederschoot' is daarom voor mij een boek dat daar heel veel mooie inzichten in geeft (ook wetenschappelijk).

Misschien ligt daar de ware heling: niet in bewijs, maar in erkenning.

Tot slot

Het Vanishing Twin Syndroom herinnert ons eraan hoe kwetsbaar én verbonden het begin van het leven is. Of we het nu vanuit de biologie of vanuit de ziel bekijken het vraagt om zachte aandacht en vooral ook om onderzoeken wat we niet altijd kunnen of konden zien.

Kenmerken lijst

Er zijn heel wat kenmerken lijsten in omloop, iets dat zeker geen directe wetenschap is. Toch kan onderstaande lijst een mooie eerste indicatie geven. Herken je het overgrote deel van de punten dan zou er mogelijks sprake kunnen zijn van een verloren deel.  

Wil je in een opstelling graag kijken naar deze stukken? 
De 2-daagse opstellingen (4x per jaar)  KLIK HIER VOOR MEER INFO is daarin zeker een aanrader.

Mogelijke kenmerken van een alleengeboren tweeling

🧬 Lichamelijk of prenataal

• Je moeder had in het begin van de zwangerschap bloedverlies, wat leek op een mogelijke “miskraam” maar de zwangerschap ging verder.
• Er werd in een vroege echo kort een tweede vruchtzak gezien.
• Je bent bijzonder gevoelig voor aanraking, geluid of energie.
• Je hebt soms onverklaarbare fysieke spanningen in de borst of buik, alsof er iets ontbreekt.
• Er is sprake van onverklaarbare vermoeidheid of energietekort, vooral bij emotionele intensiteit.
  
  

💭 Emotioneel-psychologisch

• Je ervaart een diepe, onverklaarbare eenzaamheid – zelfs in verbinding met anderen.
• Je voelt een ‘verlangen naar iets of iemand’ dat je niet kunt plaatsen.
• Je hebt het gevoel dat er iets mist of dat je “niet compleet” bent.
• Je herkent schuldgevoel of het gevoel “voor twee te moeten leven”.
• Je voelt je snel verantwoordelijk voor anderen of hun emoties.
• Je hebt vaak een innerlijke tweestrijd (tussen vrijheid en verbondenheid, afstand en nabijheid).
• Je ervaart soms overlevingsschuld (“waarom ik wel?”).
• Je kunt moeilijk kiezen of afronden, alsof je steeds iets of iemand achterlaat.

❤️ In relaties

• Je ervaart bindingsangst en verlatingsangst tegelijk.
• Je zoekt diepe zielsverbindingen, maar zodra het te dichtbij komt, trek je je terug of klamp je je opvallend vast.
• Je hebt een patroon van intense maar kortdurende relaties.
• Je voelt je snel teleurgesteld of ‘niet helemaal gezien’.
• Je hebt een neiging tot samensmelten of redden in relaties.

🌌 Spiritueel of existentieel

• Je hebt een sterk gevoel dat er “iemand bij je is ” of ooit was.
• Je voelt een diepe verbondenheid met de dood, vaak zonder angst of onverklaarbare grote angst.
• Je ervaart een intense gevoeligheid voor anderen (bijna telepathisch).
• Je voelt je aangetrokken tot thema’s van leven, dood, verlies en zielsverwantschap.
• Je hebt het gevoel dat je ‘2 duidelijke uit elkaar liggende kanten hebt’, of een deel van jezelf kwijt bent.

🛍️ In gedrag en keuzes

• Je koopt vaak twee stuks van iets, zonder duidelijke reden (“één voor mij, één voor…?”).
• Je voelt je ongemakkelijk bij één van iets, alsof er iets ontbreekt
• Je bewaart of verzamelt dubbele spullen (pennen, boeken, notitieboekjes, sleutelhangers).
• Je koopt setjes of symmetrische dingen (heb dat ook in je huis het liefst), en voelt je daar prettig bij.
• Je raakt gehecht aan tweelingen of duo’s in films, verhalen of symboliek (yin-yang, zon-maan, tweelingen).

💬 In taal en beleving

• Je zegt regelmatig dingen als: 
• • “Ik voel me niet compleet/onbegrepen of eenzaam.”
  • “Er ontbreekt iets, maar ik weet niet wat.”
  • “Ik mis iemand, maar ik weet niet wie.”
• Je voelt je soms “half aanwezig” of “alsof er een deel van mij ergens anders is.”
• Je gebruikt vaak meervoudsvormen over jezelf (“wij voelen”, “we gaan ervoor”).
• Je ervaart soms schuldgevoel als je geniet of succes hebt (“mag ik dit wel?”). 
  
  Uiteraard is dit een kenmerkenlijst die met de jaren is opgebouwd van punten en kenmerken die we zien terug komen. Onderzoek dit stuk zeker. Uit ervaring kan ik zeggen: Het is een verademing als deze puzzelstukken op z'n plek vallen. 

Wil je meer leren over systemische opstellingen kijk dan zeker eens op onze Soul Story pagina waar we een speciale Soul Story hebben over leren systemisch opstellen met materiaal.